Chế độ ăn

Gấu xám mặc dù xếp vào Bộ Ăn thịt và có hệ thống tiêu hóa đặc trưng của một loài động vật ăn thịt, chúng thường là loài ăn tạp: chế độ ăn uống của chúng bao gồm cả thực vật và động vật. Chúng đã được biết đến là có thể săn các động vật có vú lớn, khi có sẵn, như nai sừng tấm, nai sừng xám, tuần lộc, hươu đuôi trắng, hươu la, cừu sừng lớn, bò rừng bizon và thậm chí cả gấu đen Bắc Mỹ; mặc dù chúng có nhiều khả năng tấn công những con mồi còn non và cá thể bị thương hơn là những con mồi trưởng thành khỏe mạnh. Gấu xám ăn các loại cá như cá hồi, cá hồi chấm và cá vược. Những cá thể có chế độ ăn giàu protein hơn ở các khu vực ven biển có khả năng phát triển lớn hơn những cá thể trong đất liền. Những con gấu xám cũng dễ dàng nhặt sạch thức ăn thừa hoặc xác thối để lại bởi những động vật khác. Gấu xám cũng thường ăn chim và trứng của chúng, và thường tập hợp với số lượng lớn tại các địa điểm có cá hồi để đón bắt những con cá hồi di cư. Chúng thường xuyên săn những chú nai con bị mẹ chúng bỏ lại trên cỏ, và thỉnh thoảng chúng đột kích vào tổ của những kẻ săn mồi như đại bàng đầu trắng.

Những con gấu xám ở Canada hoặc Alaska có kích thước lớn hơn so với đồng loại của chúng ở dãy núi Rocky của Mỹ. Điều này một phần là do sự phong phú của chế độ ăn uống. Trong Công viên Quốc gia Yellowstone ở Hoa Kỳ, chế độ ăn của gấu xám bao gồm chủ yếu là hạt thông vỏ trắng Bắc Mỹ, củ, cỏ, hoa màu, chồi non, các loài gặm nhấm khác nhau, sâu bướm và xác động vật chết. Tuy nhiên, không nguồn thức ăn nào trong số này phù hợp với hàm lượng chất béo của cá hồi có sẵn ở Alaska và British Columbia. Với hàm lượng chất béo cao của cá hồi, không có gì lạ khi bắt gặp những con gấu xám ở Alaska nặng 540 kg (1.200 lb). Gấu xám ở Alaska bổ sung chế độ ăn cá hồi và nghêu của chúng với cỏ cói và quả mọng. Ở những khu vực mà cá hồi bị buộc phải nhảy thác, những con gấu xám tập trung tại chân thác để kiếm ăn và bắt cá. Cá hồi gặp bất lợi khi chúng nhảy thác nước vì chúng tụ lại với nhau tại căn cứ của chúng và do đó là mục tiêu dễ dàng hơn cho gấu xám. Những con gấu xám được ghi nhận lại bằng cách đã bắt cá hồi nhảy trong miệng tại Thác Brooks ở Vườn quốc gia và Khu bảo tồn Katmai ở Alaska. Gấu xám cũng rất có kinh nghiệm trong việc đuổi theo những con cá xung quanh và ghim chúng bằng móng vuốt của mình, chúng có thể chỉ cần vung tay xuống nước là bắt được cá. Tại những địa điểm như Thác Brooks và Thác McNeil ở Alaska, những con gấu lớn đực thường xuyên chiến đấu với nhau để có những điểm bắt cá tốt nhất. Những con gấu xám dọc bờ biển cũng tìm kiếm những con nghêu cát và thường xuyên đào xuống cát để tìm kiếm chúng. Trong mùa xuân và mùa thu, trực tiếp trước và sau khi cá hồi di cư, quả mọng và cỏ tạo thành chủ đạo của chế độ ăn của gấu xám ven biển.

Gấu xám vùng nội địa cũng có thể ăn cá, đáng chú ý nhất là trong công viên Yellowstone chúng thường ăn cá hồi mũi vàng Yellowstone. Mối quan hệ với cá hồi Yellowstonne và gấu xám là chỉ có một bởi vì đây là ví dụ duy nhất mà loài gấu xám núi Rocky ăn cá hồi sinh sản. Tuy nhiên, gấu xám Bắc Mỹ và cá hồi hồ xâm lấn đe dọa sự sống còn của quần thể cá hồi Yellowstone và có một khả năng nhỏ là chúng sẽ bị loại bỏ.

Thịt, như đã được mô tả, là một phần quan trọng trong chế độ ăn của gấu xám. Gấu xám đôi khi ăn các loài động vật có vú nhỏ, chẳng hạn như thỏ rừng, marmota, sóc đất, chuột Lemming và chuột đồng. Ví dụ nổi tiếng nhất của loài săn mồi này là ở Vườn quốc gia và Khu bảo tồn Denali, nơi những con gấu xám đuổi theo, vồ lấy và đào những con sóc đất Bắc Cực lên để ăn. Ở một số khu vực, những con gấu xám Bắc Mỹ săn những con sóc hoa râm, lật đá ra để tiếp cận chúng, và trong một số trường hợp, chúng đang săn mồi khi chúng đang ngủ đông. Con mồi lớn hơn bao gồm bò rừng và nai sừng tấm, đôi khi được những con gấu trong Công viên quốc gia Yellowstone bắt. Vì bò rừng và nai sừng tấm là những con mồi nguy hiểm, nên chúng thường sử dụng vỏ bọc để rình rập chúng và/hoặc chọn ra những cá thể yếu hoặc con non. Gấu xám ở Alaska cũng thường xuyên săn nai sừng tấm con, mà ở Vườn quốc gia Denali có thể là nguồn thịt chính của chúng. Trên thực tế, gấu xám Bắc Mỹ là loài săn mồi chính của những con nai sừng xám và nai sừng tấm còn non ở Alaska và Yellowstone, chúng có thể giết chết tới 51% nai sừng xám hoặc nai sừng tấm con được sinh ra vào năm đó. Những con gấu xám cũng bị quy trách nhiệm trong sự suy giảm của nai sừng xám ở Công viên quốc gia Yellowstone trong khi những kẻ săn mồi thực sự được cho là những con sói xám. Ở phía bắc Alaska, gấu xám săn một số lượng đáng kể những con tuần lộc, chủ yếu là lấy những cá thể già yếu hoặc con non. Một số nghiên cứu cho thấy những con gấu xám Bắc Mỹ có thể đi theo đàn tuần lộc quanh năm để duy trì nguồn cung cấp thức ăn của chúng. Ở phía bắc Alaska, gấu xám thường gặp bò xạ hương. Mặc dù thực tế là bò xạ thường không sinh sống trong môi trường sống của gấu xám và chúng lớn hơn và mạnh hơn tuần lộc, nhưng những sự việc bò xạ bị săn bởi gấu xám đã được ghi nhận lại.

Những con gấu xám Bắc dọc bờ biển Alaska cũng ăn những con cá voi đã chết bị dạt vào bờ. Thông thường những sự cố như vậy chỉ liên quan đến một hoặc hai con gấu xám tiếp cận xác cá voi, nhưng có tới mười con đực lớn đã được nhìn thấy tại một thời điểm ăn một con cá voi lưng gù đã chết. Xác hải cẩu và sư tử biển đã ghi nhận cũng được chúng tiêu thụ.

Mặc dù chế độ ăn của gấu xám Bắc Mỹ thay đổi nhiều dựa trên sự thay đổi theo mùa và khu vực, thực vật chiếm một phần lớn trong số chúng, với một số ước tính lên tới 80%-90%. Các loại quả mọng khác nhau tạo thành một nguồn thực phẩm quan trọng khi chúng có sẵn. Chúng có thể bao gồm quả việt quất xanh, Rubus fruticosus (Rubus frunomosus), quá cá hồi (Rubus Spectabilis), quả nam việt quất (Vaccinium oxycoccos), quả trâu (Shepherdia argentea), quả xà phòng (Shepherdia canadensis), huckleberries (Vaccinium parvifolium); tùy vào sự sẵn có. Côn trùng như bọ rùa, kiến ​​và ong sẽ bị gấu ăn nếu chúng có sẵn với số lượng lớn. Trong Công viên Quốc gia Yellowstone, những con gấu xám Bắc Mỹ có thể có được một nửa nhu cầu calo hàng năm của chúng bằng cách ăn những con sâu bướm đêm tập trung trên sườn núi. Khi thức ăn dồi dào, gấu xám sẽ ăn theo nhóm. Ví dụ, nhiều con gấu xám Bắc Mỹ sẽ đến thăm đồng cỏ ngay sau khi có tuyết lở hoặc sông băng. Điều này là do một dòng cây họ đậu, chẳng hạn như Hedysarum, mà chúng tiêu thụ với số lượng lớn. Tuy nhiên, khi nguồn thực phẩm trở nên khan hiếm hơn, chúng lại tách ra một lần nữa.

Đối thủ cạnh tranh

Do tương đồng về môi trường sống, gấu xám thường xuyên xung đột với các loài thú ăn thịt khác như sói xám hay báo sư tử, nhưng những kẻ ăn thịt đó phải khôn ngoan, kinh nghiệm hoặc có cả đàn đi theo mới dám đương đầu với chúng.

Việc loại bỏ những con sói và gấu xám ở California có thể đã làm giảm đáng kể sự phong phú của loài cáo San Joaquin đang bị đe dọa. Với việc giới thiệu lại những con sói xám ở Yellowstone, nhiều du khách đã chứng kiến ​​một cuộc đấu tranh phổ biến một thời giữa những loài chủ chốt, gấu xám và đối thủ lịch sử của nó, sói xám. Sự tương tác của gấu xám Bắc Mỹ với những con sói ở Yellowstone đã được nghiên cứu đáng kể. Thông thường, cuộc xung đột sẽ là để bảo vệ con non hoặc tranh giành con mồi, thường là một con nai sừng tấm bị giết bởi sói. Gấu xám sử dụng khứu giác nhạy bén của nó để xác định vị trí con mồi. Khi những con sói và gấu xám tranh giành con mồi, một con sói có thể cố gắng đánh lạc hướng con gấu trong khi những con khác có thể tiếp tục ăn mồi. Con gấu sau đó có thể trả thù bằng cách đuổi theo những con sói. Nếu những con sói trở nên hung dữ với gấu, chúng thường nhanh chóng tấn công vào hai chân sau. Do đó, con gấu sẽ ngồi xuống và sử dụng khả năng tự bảo vệ mình trong một phạm vi an toàn đầy đủ. Hiếm khi các xung đột như vậy dẫn đến cái chết hoặc thương tích nghiêm trọng cho một trong hai loài động vật. Một con mồi đơn giản là không có giá trị rủi ro cho những con sói (nếu con gấu có ưu thế về sức mạnh và kích thước) hoặc với con gấu (nếu sói đi theo đàn lớn hoặc lì lợm, không chịu rút lui). Trong khi những con sói thường thống trị những con gấu xám Bắc Mỹ trong quá trình tương tác tại các hang sói, cả gấu xám và gấu đen đã được báo cáo là giết chết sói và đàn con của chúng tại các hang sói ngay cả khi chúng ở chế độ phòng thủ.

Những con gấu đen Bắc Mỹ thường đứng ngoài lãnh thổ của loài gấu xám, nhưng đôi khi những con gấu xám có thể đi vào lãnh thổ gấu đen để có được nguồn thức ăn mà cả hai con gấu đều thích, chẳng hạn như hạt thông, trứng cá, nấm và quả mọng. Khi một con gấu đen nhìn thấy một con gấu xám đang đến, nó sẽ quay đầu lại và chạy hoặc trèo lên cây. Gấu đen không phải là đối thủ tranh mồi quá nguy hiểm với gấu xám vì chúng có chế độ ăn thực vật nhiều hơn. Cuộc đối đầu rất hiếm vì sự khác biệt về kích thước, môi trường sống và chế độ ăn uống của các loài gấu. Khi điều này xảy ra, nó thường là với kẻ gây hấn. Con gấu đen sẽ chỉ chiến đấu khi đối thủ là một con gấu xám nhỏ hơn như con gấu xám chưa quá 1 tuổi hoặc khi con gấu đen không còn lựa chọn nào khác ngoài tự vệ. Có ít nhất một quan sát được xác nhận về một con gấu xám đang đào bới, giết và ăn một con gấu đen khi chúng đang ngủ đông.

Sự phân biệt giữa quần thể gấu đen và gấu xám có thể là do loại trừ cạnh tranh. Ở một số khu vực nhất định, gấu xám vượt trội so với gấu đen cho cùng một tài nguyên. Ví dụ, nhiều hòn đảo ven biển Thái Bình Dương ngoài khơi British Columbia và Alaska hỗ trợ nơi sinh sống cho gấu đen hoặc gấu xám, nhưng hiếm khi cả hai. Ở những khu vực mà cả hai loài cùng tồn tại, chúng được phân chia theo độ dốc cảnh quan như tuổi rừng, độ cao và độ mở của đất. Gấu xám có xu hướng ưa thích những khu rừng già với năng suất cao, địa hình cao hơn và môi trường sống cởi mở hơn so với gấu đen.

Mối quan hệ giữa gấu xám Bắc Mỹ và các loài săn mồi khác chủ yếu là một chiều; gấu xám Bắc Mỹ sẽ tiếp cận những kẻ săn mồi kiếm ăn để đánh cắp con mồi của chúng. Nói chung, các loài khác sẽ để lại xác cho gấu để tránh nguy cơ phải đánh nhau hoặc săn mồi. Bất kỳ bộ phận nào của con mồi còn sót lại chưa được ăn hết sẽ được gấu "dọn sạch". Tuy nhiên, báo sư tử thường cho gấu một con mồi gần như nguyên vẹn. Gấu xám có ít sự cạnh tranh với báo sư tử hơn so với các loài săn mồi khác, chẳng hạn như chó sói, sói đồng cỏ và những con gấu khác. Khi một con gấu xám tấn công một con báo sư tử đang ăn mồi, con báo thường nhanh chóng nhường mồi cho con gấu. Khi một con báo sư tử đứng vững, nó sẽ sử dụng sự nhanh nhẹn vượt trội và móng vuốt của nó để quấy rối con gấu, nhưng đứng ngoài tầm với của nó cho đến khi một trong số chúng bỏ cuộc. Gấu xám đôi khi giết chết báo sư tử trong các tranh chấp con mồi. Đã có một số bằng chứng, chủ yếu từ cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, của báo sư tử và gấu xám đã đánh nhau trong những trận chiến đến chết. Một con mèo lớn khác có mặt ở Hoa Kỳ, có thể gây ra mối đe dọa cho gấu, là báo đốm.

Sói đồng cỏ, cáo và chồn sói thường được coi là loài gây hại cho gấu xám hơn là cạnh tranh, mặc dù chúng có thể cạnh tranh để kiếm con mồi nhỏ hơn, chẳng hạn như sóc đất và thỏ. Cả ba sẽ cố gắng ăn bất cứ thứ gì chúng có thể nhận được từ con mồi mà những con gấu bỏ lại. Chồn sói đủ hung dữ để thỉnh thoảng kiên trì cho đến khi gấu ăn xong, để lại nhiều phần thừa hơn bình thường đối với con vật nhỏ hơn. Các đàn sói đồng cỏ cũng đôi khi đã đánh bại những con gấu xám Bắc Mỹ trong các cuộc tranh chấp thức ăn.

Vai trò sinh thái

Gấu xám Bắc Mỹ có một số mối quan hệ với hệ sinh thái của chúng, đôi khi chúng được xem như những kỹ sư sinh thái. Một mối quan hệ như vậy là mối quan hệ tương hỗ với các loại cây có quả. Sau khi tiêu thụ trái cây, hạt được bài tiết và do đó phân tán trong điều kiện có thể nảy mầm. Một số nghiên cứu cho thấy thành công nảy mầm thực sự tăng lên do kết quả của hạt được lắng đọng cùng với chất dinh dưỡng trong phân gấu. Điều này làm cho gấu xám Bắc Mỹ phân phối hạt giống quan trọng trong môi trường sống của chúng.

Trong khi tìm kiếm rễ cây, củ, hoặc sóc đất, gấu khuấy động đất. Quá trình này không chỉ giúp gấu tiếp cận thức ăn của chúng mà còn làm tăng sự phong phú của các loài trong hệ sinh thái núi cao. Một khu vực chứa cả vết đào của gấu và đất không bị xáo trộn có sự đa dạng thực vật lớn hơn một khu vực chỉ chứa đất không bị xáo trộn. Cùng với sự phong phú của loài, sự xáo trộn đất làm cho nitơ được đào lên từ các lớp đất thấp hơn và làm cho nitơ có sẵn trong môi trường. Một khu vực đã được đào bởi con gấu xám có nhiều nitơ hơn đáng kể so với khu vực không bị xáo trộn.

Chu kỳ nitơ không chỉ được tạo điều kiện bởi những con gấu xám đào đất tìm thức ăn, nó còn được thực hiện thông qua thói quen mang xác cá hồi vào các khu rừng xung quanh. Người ta đã phát hiện ra rằng tán lá của cây vân sam (Picea glauca) trong phạm vi 500 m (1.600 ft) của dòng suối nơi cá hồi thu được có chứa nitơ có nguồn gốc từ cá hồi mà những con gấu bắt được. Tại đó chúng thải nước tiểu và phân giàu dinh dưỡng và cá có thể bị ăn dở. Đã có ước tính rằng những con gấu để lại tới nửa số cá hồi chúng bắt được trên nền rừng[3][4] với mật độ có thể lên đến 4,000 kilograms trên 1 hectare,[5] cung cấp tới 24% tổng lượng nitơ có được cho các khu rừng ven sông.[6].Những dòng nitơ này có liên quan trực tiếp đến sự hiện diện của gấu xám và cá hồi.

Gấu xám trực tiếp điều chỉnh quần thể con mồi và cũng giúp ngăn chặn số lượng tăng quá mức trong rừng bằng cách kiểm soát quần thể của các loài khác trong chuỗi thức ăn. Một thí nghiệm tại Công viên quốc gia Grand Teton ở bang Utah, Hoa Kỳ cho thấy việc loại bỏ những con sói và gấu xám đã khiến cho số lượng con mồi ăn cỏ của chúng tăng lên. Điều này, đến lượt chúng, đã thay đổi cấu trúc và mật độ của thực vật trong khu vực, làm giảm quy mô số lượng của các loài chim di cư. Điều này cung cấp bằng chứng gấu xám đại diện cho một loài săn mồi chủ chốt, có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ hệ sinh thái mà chúng sinh sống.

Khi gấu xám bắt cá hồi dọc theo bờ biển Alaska và British Columbia, chúng thường chỉ ăn da, não và trứng của cá. Khi làm như vậy, chúng cung cấp một nguồn thức ăn cho mòng biển, quạ và cáo, tất cả đều ăn được cá hồi; điều này có lợi cho cả gấu và động vật ăn thịt nhỏ hơn.